23.11.09

20 ταινίες για τη δεκαετία 2000-2009

20. Memento - Christopher Nolan [imdb]

(ΗΠΑ, 2000)

19. Das Weisse Band - Michael Haneke [imdb]

(Η λευκή κορδέλα, Αυστρία-Γερμανία-Γαλλία-Ιταλία, 2009)

18. Requiem for a Dream - Darren Aronofsky [imdb]

(Ρέκβιεμ για ένα όνειρο, ΗΠΑ, 2000)

17. The Three Burials of Melquiades Estrada - Tommy Lee Jones [imdb]

(Οι τρεις ταφές του Μελκιάδες Εστράδα, ΗΠΑ-Γαλλία, 2005)

16. Mullholand Dr. - David Lynch [imdb]

(Γαλλία-ΗΠΑ, 2001)

15. The Wind that Shakes the Barley - Ken Loach [imdb]

(Ο άνεμος χορεύει το κριθάρι, Ιρλανδία-Αγγλία-Γερμανία-Ιταλία-Ισπανία-Γαλλία, 2006)

14. Eternal Sunshine of the Spotless Mind - Michel Gondry [imdb]

(Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού, ΗΠΑ, 2004)

13. Un Long Dimanche de Fiançailles - Jean-Pierre Jeunet [imdb]

(Οι ατέλειωτοι αρραβώνες, Γαλλία-ΗΠΑ, 2004)

12. Mar Adentro - Alejandro Amenábar [imdb]

(Η θάλασσα μέσα μου, Ισπανία-Γαλλία-Ιταλία, 2004)

11. L' Enfant - Jean-Pierre & Luc Dardenne [imdb]

(Το παιδί, Βέλγιο-Γαλλία, 2005)

10. Letters from Iwo Jima - Clint Eastwood [imdb]

(Γράμματα από το Ίβο Τζίμα, ΗΠΑ, 2006)

9. Auf der anderen Seite - Fatih Akin [imdb]

(Η άκρη του ουρανού, Γερμανία-Τουρκία-Ιταλία, 2007)

8. Y tu Mamá También - Alfonso Cuarón [imdb]

(Θέλω και τη μαμά σου, Μεξικό, 2001)

7. Amores Perros - Alejandro González Iñárritu [imdb]

(Χαμένες αγάπες, Μεξικό, 2000)

6. Dogville - Lars von Trier [imdb]

(Δανία-Σουηδία-Νορβηγία-Φινλανδία-Αγγλία-Γαλλία-Γερμανία-Ολλανδία, 2003)

5. Donnie Darko - Richard Kelly [imdb]

(ΗΠΑ, 2001)

4. The Assassination of Jesse James by the Coward Robert Ford - Andrew Dominik [imdb]

(Η δολοφονία του Τζέσε Τζέιμς από τον δειλό Ρόμπερτ Φορντ, ΗΠΑ-Καναδάς, 2007)

3. Vera Drake - Mike Leigh [imdb]

(Αγγλία-Γαλλία-Ν.Ζηλανδία, 2004)

2. Cidade de Deus - Fernando Meirelles & Kátia Lund [imdb]

(Η πόλη του Θεού, Βραζιλία-Γαλλία, 2002)

1. Machuca - Andrés Wood [imdb]

(Χιλή-Ισπανία-Γαλλία-Αγγλία, 2004)

***************************************

Η ψηφοφορία ζητάει τις καλύτερες ταινίες της δεκαετίας, αλλά από τη στιγμή που δεν έχω δει ή πιθανώς αγνοώ ορισμένες που θα μπορούσαν να συγκαταλέγονται στην παραπάνω λίστα, θα ήταν υπερφίαλο να χαρακτηρίσω έτσι αυτή την εικοσάδα˙ σίγουρα τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα θα είναι σαφώς πιο αντιπροσωπευτικά. Πονοκέφαλος ήταν και η σειρά αξιολόγησης, που θα μπορούσε να είναι πολύ διαφορετική˙ αφού ασχολήθηκα μερικά λεπτά ανεβοκατεβάζοντας ταινίες, τις άφησα τελικά στην παρούσα σειρά, που δεν εκφράζει οπωσδήποτε οριστική άποψη.

Αν σαν βασικό κριτήριο έθετα την καινοτομία, την πρωτότυπη σύλληψη που «ανοίγει νέους δρόμους για το σινεμά», οι ταινίες του Nolan, του Lynch και του von Trier θα βρίσκονταν σε ψηλότερες θέσεις, ενώ πιθανότατα κάποιες που έμειναν εκτός λίστας θα είχαν προηγηθεί. Προτίμησα τελικά να κρίνω με βάση την αίσθηση που μου είχε αφήσει κάθε ταινία μετά το τέλος της, αυτόν τον ενθουσιασμό που έρχεται κάθε φορά που παρακολουθείς μια πραγματικά εξαιρετική ταινία. Για παράδειγμα, η τόσο απλή και σύντομη υπόθεση της “Vera Drake” δε θα ήταν αρκετή για να γυριστεί ένα σπουδαίο έργο, αν δεν αποτυπώνονταν με τέτοια σκηνοθετική επιδεξιότητα κάποιες από τις πιο έντονα νατουραλιστικές ερμηνείες των τελευταίων χρόνων.

Η άνοδος του λατινοαμερικάνικου σινεμά (τόσο της κεντρικής όσο και της νότιας Αμερικής) αποτελεί ένα από τα πιο ενδιαφέροντα φαινόμενα αυτής της δεκαετίας, με τους πιο γνωστούς εκπροσώπους του (Cuarón, Iñárritu, Del Toro, Meirelles, Salles) να αποκτούν παγκόσμια αναγνώριση, γυρίζοντας πλέον ταινίες και για στούντιο των ΗΠΑ. Στις καλύτερες στιγμές τους προσφέρουν στοιχεία που είχαν συστηματικά αγνοηθεί από τις τυπικές χολιγουντιανές συνταγές, όπως η ισχυρή αφηγηματική δομή που παραπέμπει σε μυθιστορηματική πλοκή, αλλά και η απεικόνιση ενός πολύμορφου κοινωνικού υπόβαθρου. Σε αυτή την κατηγορία θα μπορούσαμε να εντάξουμε και τις «Τρεις Ταφές...» του Tommy Lee Jones πάνω σε σενάριο του μεξικανού Guillermo Arriaga.

Στον χώρο του ευρωπαϊκού σινεμά, η βαθιά συναισθηματική γραφή τoυ τουρκογερμανού Fatih Akin, αλλά και η ξεχωριστή κοινωνική ματιά των βέλγων αδερφών Dardenne, έδωσαν σπουδαία έργα τα τελευταία δέκα χρόνια. Σημαντικές ταινίες γυρίστηκαν και από σκηνοθέτες όπως ο Haneke, ο Leigh κι o von Trier, που είχαν κάνει ήδη τα πρώτα τους βήματα από τη δεκαετία του ’80. Ο πολυγραφότατος, βετεράνος πια Ken Loach, μετά τον ισπανικό εμφύλιο, ανέλαβε το ακόμη πιο δύσκολο έργο να ασχοληθεί και με τον ιρλανδικό, σε μια ταινία που διαπραγματεύτηκε με πιο εύστοχο τρόπο τα πολιτικά διλήμματα ενός ένοπλου αγώνα, ακόμη κι αν δεν κρατούσε αποστάσεις «ουδετερότητας». Σκηνοθέτες όπως ο
Amenábar κι ο Jeunet βρίσκονται με το ένα πόδι στο Χόλιγουντ και με το άλλο στην Ευρώπη, με φιλμ που διαφέρουν πολύ σε ύφος το ένα από το άλλο, συνδυάζοντας συχνά στοιχεία και από τις δύο σχολές.

Ο Arronofsky ανήκει στους αμερικανούς δημιουργούς με έντονα προσωπικό ύφος που χαρακτήρισαν την τρέχουσα δεκαετία, χωρίς να έχει υποκύψει μέχρι στιγμής στην υιοθέτηση ιδιαίτερων εμπορικών συμβιβασμών. Ο Richard Kelly και ο Michel Gondry ξεχώρισαν κυρίως για μία συγκεκριμένη ταινία τους στα 00s. Το “Donnie Darko” θεωρήθηκε μια πιο user-friendly εκδοχή του David Lynch, κάτι που όμως σαν περιγραφή αδικεί την πληρότητα της ταινίας. Ο Gondry έφτιαξε μια ξεχωριστή sci-fi κομεντί ενώνοντας την εικαστικά φευγάτη ματιά του με τις σεναριακές εμπνεύσεις του Charlie Kaufman.

Ο Clint Eastwood συναγωνίζεται τον Woody Allen στην παραγωγικότητα, ενόσω κι οι δύο διανύουν την όγδοη δεκαετία της ζωής τους. Στα «Γράμματα από το Ίβο Τζίμα», ο πρώτος φτιάχνει μια απροσδόκητα σπουδαία και γνήσια αντιπολεμική ταινία. Το καθηλωτικό γουέστερν του νεοζηλανδού Andrew Dominik για τον Τζέσε Τζέημς ήταν μια έκπληξη από το πουθενά, σε μια ταινία που προεξοφλεί από τον τίτλο της την εξέλιξη της υπόθεσης, ακριβώς επειδή δεν έγκειται εκεί η αξία της.

Τώρα που ξαναβλέπω τη λίστα, απουσιάζουν ταινίες από τον ασιατικό κινηματογράφο, καθώς έμειναν εκτός τελικής επιλογής φιλμ όπως η «Ερωτική Επιθυμία» και το «Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας και... Άνοιξη». Μπα, όχι, δε θα κάτσω να την ξαναφτιάξω τώρα...

22 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Εξαιρετικά! Αν και συμφωνούμε σε ελάχιστα, οι περισσότερες ταινίες θα ήταν και στη δική μου λίστα, αν ήταν λίγο πιο διευρυμένη. Το μόνο που με στεναχωρεί είναι που δεν περιέλαβα τον Ακίν στην εικοσάδα μου. T' ορκίζομαι ότι μου άρεσαν πολύ και οι δύο ταινίες που γύρισε στα 00ς!! :)

head charge είπε...

Τώρα που το ξανακοίταξα συμπίπτουμε όντως μόνο σε τρεις... αλλά και σε τέσσερις επιπλέον περιπτώσεις έχουμε διαλέξει άλλη ταινία από τον ίδιο σκηνοθέτη.

Για τον Ακίν, και το «Μαζί ποτέ» καλό ήταν, αλλά αν δεν είχε γυρίσει τη συγκεκριμένη, δε θα έβλεπε εικοσάδα!

Εντωμεταξύ τώρα που κάθομαι και ξαναδιαβάζω αυτά που έγραψα κάτω από τη λίστα με τις ταινίες (δεν ήθελα να την αφήσω έτσι σκέτη), πολύ σε Μικελίδη μου βγήκε το στυλ (σπουδαίο έργο, σημαντική ταινία, σπουδαίο φιλμ - βαρέθηκα!).

Ανώνυμος είπε...

Βρίσκετε κι εσείς παιδιά πως ο Ακίν έχει κάτι (πολύ) από Φασμπίντερ;

Πήγα να συνεισφέρω στη λίστα, συνειδητοποίησα όμως ότι οι ταινίες είναι τόσο μπερδεμένες στο μυαλό μου που δεν ξέρω πια σε ποια δεκαετία ανήκουν... Το Ghost Dog, ας πούμε, το βάλαμε; κλπ.

head charge είπε...

Φαντάζομαι πως όλοι οι σημερινοί σκηνοθέτες στη Γερμανία έχουν επηρεαστεί ως ένα βαθμό από τον Φασμπίντερ, αν και σε σχέση με τον Ακίν, το ύφος του ήταν πολύ πιο «στεγνό», αποστασιοποιημένο και ειρωνικό προς τους ήρωές του. Ο Ακίν αντίθετα τους αγαπάει όλους. Και οι δύο πάντως έχουν αδυναμία στους ήρωες με έντονα πάθη. Btw, ο κούνελος γράφει καλά λόγια και για την καινούργια του Φατίχ Ακίν, που είναι κωμωδία με πρωταγωνιστή έλληνα εστιάτορα στη Γερμανία.

Το Ghost Dog θα το είχα βάλει στη λίστα, αλλά είναι του 1999, σύμφωνα με την Internet Movie Database (imdb) που θεωρείται αξιόπιστη πηγή .

Ανώνυμος είπε...

Φασμπίντερ και ξερό ψωμί :)
Συμφωνώ με τον χεντ, ο ακίν τους αγαπάει όλους τους χαρακτήρες, ενώ ο ράινερ βέρντερ ώρες ώρες τους βασανίζει ανελέητα!

Εμένα και το Μαζί Ποτέ μου άρεσε, μου διέφυγαν όμως εντελώς όταν έφτιαχνα τη λίστα. Να τι παθαίνει κανείς, θα το χω τύψεις μια ζωή τώρα...

Και το Ghost Dog διαμαντάκι είναι, ίσως να το έβαζα κάπου στο Νο30 αν είχα τέτοια επιλογή...

Υ.Γ.1 Σε κάποια σημεία το στυλ θυμίζει Μπακογιαννόπουλο (και αυτό δεν είναι κακό-χιχι)

Υ.Γ.2 Γεια σου δύτη! Τελευταία μόνο στο "καφενείο" του χεντ καταφέρνω να μιλάω με μπλογκερς που συμπαθώ. Την πατρίδα μου μεσα...Α! παρεπιπτόντως, το ήξερες ότι το υπουργείο εθνικής άμυνας έχει απαγορεύσει την πρόσβαση στο μπλογκ σου; Απορώ πως την έβγαλε καθαρή ο χεντ...

Ανώνυμος είπε...

silent, σοβαρά μιλάς; δηλαδή ειδικά στο δικό μου δεν μπαίνεις από τους υπολογιστές του υπουργείου; Να διαμαρτυρηθώ στο Βενιζέλο;

Ανώνυμος είπε...

Όχι μόνο στο δικό σου, κυρίως σε διάφορα αριστερο-αναρχικά μπλογκς. Τώρα εσύ γιατί στοχοποιήθηκες έτσι δεν μπορώ να καταλάβω. Να φταίει εκείνη η ανάρτηση για τις κόρες των αριστερών ή τα άλλα περί οθωμανισμού;

Από τον βενιζέλο μην περιμένεις και πολλά, μόνο με λάδωμα κινητοποιείται αυτός ως γνωστόν...

Ανώνυμος είπε...

Φςςςςς... Μα ποιος είμαι βρε παιδάκι μου...

head charge είπε...

Ζηλεύω... θέλω κι εγώ λογοκρισία τώρα! Στο πηγάδι κατούρησα;

Μήπως παίζει ρόλο ότι έχουν κόψει την πρόσβαση γενικά στη wordpress κι όχι στις blogspot διευθύνσεις;

Stazybο Hοrn είπε...

Γι' αυτό όλοι οι φασίστες προτιμούν τον blogger;

Ανώνυμος είπε...

Α, όχι όχι, παραείναι απλουστευτικό αυτό. Ίσα ίσα μάλιστα που οι πιο πολλές μπλογκσποτ διευθύνσεις είναι απαγορευμένες. Από όσο έχω καταλάβει δεν επιτρέπουν την πρόσβαση στα μπλογκς, αγνοούν όμως ότι εκτός της μπλογκσποτ υπάρχουν κι άλλες υπηρεσίες. Τουλάχιστον εγώ δεν είχα πρόβλημα πρόσβασης σε άλλο μπλογκ της γουόρντπρες.

Φαντάσου ότι στο δικό μου μπλογκ είναι ελεύθερη η πρόσβαση, παρόλο που βρίζω συνεχώς το στρατό!

Ίσως ο δύτης να είναι θύμα προβοκάτσιας...

Το σχόλιο πάντως περί φασιστών όλα τα λεφτά!

head charge είπε...

Ναι, αλλά τότε δεν κινδυνεύουν να τους βρουν από το γκογκλ μπου;

head charge είπε...

Το παραπάνω πήγαινε στον Stazybo Horn, δεν είχα διαβάσει ακόμη τη διευκρίνησή σου, silent! Και ήθελα να υπονοήσω ότι ήταν απλώς θέμα τύχης που δε με κόψανε στους υπολογιστές του στρατού, σνιφ...

Stazybο Hοrn είπε...

Κι εγώ πλάκα έκανα φυσικά, αλλά είναι στατιστικώς ακριβές :-)

χαρη είπε...

1. δεν τις μπορώ τις λίστες ( = όσα δεν φτάνει η αλεπού τα κάνει κρεμαστάρια) ( = πρώτον είμαι σχετικώς ανενημέρωτη, ντροπή μου, εγώ που πήγαινα μέρα-παρά-μέρα σινεμά...και τώρα...) (δεύτερον έχω δει καταπληκτικές ταινίες και δεν θυμάμαι το όνομα και βαριέμαι να ψάξω (πχ θυμαμαι δύο ή τρεις μεξικάνικες καταπληκτικές, και τουλάχιστον δύο καναδικές μπαίνουν στα χρονικά όρια, για να μην πω τρείς, όλες τού ίδιου σκηνοθέτη)
2. κάτι σαν deja-vu ένα πράγμα μού φέρνει αυτή η συζήτηση περί ηλίθιων λογοκριτών Head, Silent σε σένα την έχουμε ξανακάνει;

υγ: θα ψήφιζα πάντως το dogville χεντ με χίλια...

head charge είπε...

Αναρωτιέμαι ποιος να είναι ο καναδός σκηνοθέτης που λες, Χάρη, επειδή για φαν του Κρόνενμπεργκ δε σε κόβω... Ο Εγκογιάν ίσως;

Το παράδοξο με τον Λαρς Φον Τρίερ είναι ότι παρά την τόσο έξυπνη χρήση της μπρεχτικής ειρωνείας στο Dogville, η αγαπημένη μου ταινία του στην πραγματικότητα εξακολουθεί να είναι η νεοχριστιανική παραβολή του «Δαμάζοντας τα κύματα».

χαρη είπε...

Χεντ, τώρα που ειπες νεοχριστιανική...
Λοιπόν αυτός ο καναδός (είναι ντροπή μου που ξέχασα το όνομα) (σίγουρα έχεις δει κάποια του ταινία) έχει κάνει μια πολύ καλή ταινία με χριστιανικούς συμβολισμούς...Είναι η δεύτερή του. Η πρώτη του (στα λέω όπως ππροβλήθηκαν εδώ) ήτανε η "πτώση τής αμερικάνικης αυτοκρατορίας" (ο τύπος εχει γαλλική κουλτούρα, και ανήκει στην κατηγορία τών σκηνοθετών τού ciname d' auteur υποθέτω, γιατί έχει και συγκεκριμένους ηθοποιούς πάντα, που παίζουν εναλλάξ διάφορους ρόλους στα έργα του). Η πρώτη του ταινία είχε κάνει πολύ εντύπωση κι εδώ πάντως. Η δεύτερη ήταν ένας πολύ καλός "χριστιανικός" συμβολισμός με κάτι ηθοποιούς που παίζουν σε εκκλησία τη ζωή τού χριστού, και κάτι τέτοια...Αλλά για μένα η καλύτερή του ήταν η τρίτη του (πήρε κι ένα βραβείο για μια πρωτοεμφανιζόμενη ηθοποιό όντως εξαιρετική, σε κάννες, βενετία, δεν θυμάμαι) που είναι ας πούμε σίκουελ τής πρώτης μόνο που όλοι έχουν γεράσει (παίζουν οι ίδιοι ηθοποιοί), κι ο ένας θα πεθάνει, κι αποφασίζουν όλοι και τού κάνουν τελετουργικά μια φιλική ευθανασία. Μού άρεσε εξαιρετικά.
Ίσως η πρώτη του να ξεπερνάει την 20ετία, αλλά οι άλλες πέφτουν μέσα νομίζω.
Απ' την άλλη, οι μεξικάνοι μ' έχουν αφήσει επίσης άναυδη. Έχουν και μια πολύ χειραφετημένη και ευθέως φεμινιστική ματιά κιόλας, κι έγώ που νόμιζα ότι θα΄ναι όλοι ματσό..Η μία ταινία ήταν σπονδυλωτή με ιστορίες επτά γυναικών, ένα θαύμα, στο τελευταίο επισόδιο 'ηταν και μια θαυμάσια - ως συνήθως - γκλεν κλόουζ...
Παλιότερα είχα δει και πολύ καλό βραζιλιάνικο αντεργκράουντ κιόλας κινηματογράφο...
Αλλά δεν είμαι κατάλληλη για τα πολύ πρόσφατα, πολλά απ' αυτά που λετε με τον silent δεν τα'χω δει, συνεπώς δεν συμμετέχω στην ψηφοφορία...
:( :)

χαρη είπε...

υγ (στο παραπάνω, γιατί το πρωί ήμουνα πολύ βιαστική) : ναι, έχεις δίκιο, ο κρόνενμπεργκ δεν ήξερα καν ότι είναι καναδός!

υγ 2 : το dogville μού άρεσε όχι μόνο για την κινηματογραφική απόδοση τής μπρεχτικής λογικής (προσωπικά τη βρήκα δημιουργικότατη, από τη μεριά τού δανού, και είχε και τόσο χιούμορ!) αλλά και για όλα τ' άλλα, και την υπόθεση και την ερμηνεία, κλπ κλπ.
Τον συγκρίνω με τον γκοντάρ, και μόνο γι' αυτήν την ταινία, στο θέμα τού "εμπλουτισμού" τής κινηματογραφογλώσσας...

(οι ευχές για τα Χρόνια Πολλά στο αποπάνω πάτωμα :) )

head charge είπε...

Χάρη, ο σκηνοθέτης που λες είναι ο Denys Arcand. Την «Επέλαση των Βαρβάρων» που είναι η τελευταία που αναφέρεις, την είχα δει στο σινεμά και μου άρεσε αρκετά, υπήρχε και σε κάμποσες λίστες της ψηφοφορίας από ό,τι πρόλαβα να δω. Η σπονδυλωτή που λες πρέπει να είναι η Nine Lives του Rodrigo García, γιου του Gabriel García Márquez. Η παραγωγή είναι αμερικάνικη (αν είδες στο παραπάνω λινκ, ζει στην Αμερική πλέον και ασχολείται με τη σκηνοθεσία γνωστών σειρών, όπως το Six Feet Under). Θυμάμαι ότι την εποχή που βγήκε στις αίθουσες -δεν την είχα δει- είχαν γραφτεί μάλλον μέτριες κριτικές, αν έχει αυτό κάποια σημασία.

Εξαιρετικό από κάθε άποψη το Dogville, γι’ αυτό και αναφέρω ως μάλλον παράδοξο ότι το Breaking The Waves μου είχε αρέσει ακόμη περισσότερο (ίσως να είχε να κάνει με το φινάλε, μάλλον κατά βάθος τη βρίσκω με το μελό περισσότερο από ό,τι με την πρόκληση!)

χαρη είπε...

Head thanx βρε παιδί μου, ο Ντενίς Αρκάν, μα τι έπαθα!.. Εμένα πολύ μού αρέσει αυτός ο σκηνοθέτης! βρίσκω να'χει μια υπόγεια και ήπια και πολύ κατασταλαγμένη επαναστατικότητα στη σκέψη του και χωρίς (καθόλου) φανφάρες...
Και ο άλλος, αυτός πρέπει να'ναι που λες...Γιος τού μάρκες λοιπόν.. Και πάλι θενξ για τις πληροφορίες (να σού πω, δεν μού κάνει εντύπωση που οι έλληνες τηλεκριτικοί ξυνίσαν τα μούτρα του μαζί του...)
Και άλλοι μεξικάνοι όμως που'χω δει μ' αρέσανε, τη μια ταινία νομίζω την έχεις και συ σίγουρα στον κατάλογό σου
(πάλι πρωινή και βιαστική)

Ανώνυμος είπε...

Η επέλαση των βαρβάρων είναι τέλεια, τέλεια, τέλεια, εκείνη την περίοδο που βγήκε (κάπου στα 2003-2004 αν και δεν βοηθάει το αλτσχάιμερ) είχε στρογγυλοκάτσει στην πεντάδα των αγαπημένων μου ταινιών. Πως την άφησα τώρα απ' έξω, μόνο το αλτσχάιμερ ξέρει...

Μπράβο χάρη που μας τη θύμισες, λέω να βάλω να την ξαναδώ μια απ' αυτές τις μέρες.

head charge είπε...

Τα τελικά αποτελέσματα εδώ (κι εδώ όλες οι 490 ταινίες). Στην πρώτη εικοσάδα συμπίπτουμε σε 8 τίτλους, ενώ το "Machuca" που έβαλα στο #1 ψηφίστηκε μόνο από εμένα!