Guru's Jazzmatazz

«Η jazz-rap ήταν μια απόπειρα ανάμιξης της αφροαμερικανικής μουσικής του παρελθόντος με την κυρίαρχη μορφή του παρόντος, ταυτόχρονα φόρος τιμής αλλά και αναζωογόνηση της jazz, όσο και διεύρυνση των οριζόντων της rap. Ενώ οι ρυθμοί της jazz-rap βασίζονταν αποκλειστικά στο hip-hop, τα samples και η ηχητική δομή της προέρχονταν κυρίως από την cool jazz, τη soul-jazz και το hard bop. Η μορφή της ήταν πιο χαλαρή και εγκεφαλική από άλλα είδη του hip-hop, με πολλούς από τους καλλιτέχνες να εκφράζουν την αφροκεντρική πολιτική τους ταυτότητα, συμπληρώνοντας έτσι την ιστορική συνείδηση του συγκεκριμένου είδους. Δεδομένης της διανοητικής της κλίσης, δεν αποτέλεσε έκπληξη το γεγονός ότι η jazz-rap δεν έγινε ποτέ μουσική των δρόμων, άλλωστε δεν υπήρξε ποτέ πρόθεση για κάτι τέτοιο. Η jazz-rap εμφανίστηκε ως μια πιο θετική εναλλακτική απέναντι στο hardcore/gangsta κίνημα που αναδείχτηκε ως το κυρίαρχο mainstream rap είδος στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και αφορούσε περισσότερο τη διάδοση του hip-hop σε ακροατές που δεν ήταν σε θέση να καλοδεχτούν την αυξανόμενη επιθετικότητα της inner-city εκδοχής του ή να ταυτιστούν με αυτή.» (All Music Guide)

Στους σημαντικότερους εκπροσώπους του είδους ανήκουν τα γκρουπ της κολεκτίβας των Native Tongues, ονόματα όπως οι Tribe Called Quest, οι De La Soul και οι Jungle Brothers. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν και συγκροτήματα όπως οι Digable Planets, οι Us3 και οι Gang Starr. Χρησιμοποιώντας φράσεις από παλιά τζαζ κομμάτια πάνω σε νέες ρυθμικές λούπες, έχτισαν ένα προσωπικό ύφος που επανανοηματοδότησε το "cool" της αρχέτυπης τζαζ στην εικόνα του σύγχρονου, σκεπτόμενου rapper.


Βασικό μέλος των τελευταίων υπήρξε ο Guru˙ κατά κόσμον Keith Elam, το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του οποίου αποτελούσε ταυτόχρονα και ακρωνύμιο: Gifted Unlimited Rhymes Universal. Στην πρώτη του σόλο απόπειρα το 1993 με τη μορφή του rap-jazz εγχειρήματος των Guru's Jazzmatazz, αντί να βασιστεί σε samples, αποφάσισε να συνεργαστεί με τζαζίστες, όπως ο Donald Byrd, ο Lonnie Liston Smith, ο Roy Ayers, ο Branford Marsalis κι ο Ronny Jordan, στη δημιουργία της μουσικής για τις ρίμες του και τα συνοδευτικά γυναικεία φωνητικά. Μόλις κυκλοφόρησε, ο δίσκος απέσπασε εξαιρετικά ευνοϊκές κριτικές, αποκτώντας ιδιαίτερη φήμη και κατακτώντας σταδιακά μια θέση στις περισσότερες λίστες για τις καλύτερες στιγμές της ραπ διαχρονικά. Μέσα στα επόμενα χρόνια κυκλοφόρησαν τρία sequel (το 1995, το 2000 και το 2007), όπου τα τζαζ στοιχεία έφθιναν προοδευτικά, δίνοντας περισσότερο βάρος σε μια πιο soul/R&B κατεύθυνση.

Με αφορμή τον πρόσφατο θάνατο του Guru από καρκίνο στις 19 Απριλίου (σε ηλικία 49 ετών), ακολουθεί ένα podcast με αποσπάσματα από τους 4 δίσκους της σειράς Jazzmatazz.


Jazzmatazz overview (info + d/l link) [Play now]

1. When You're Near (ft. N'Dea Davenport)
2. Le Bien, Le Mal (ft. MC Solaar)
3. No Time To Play (ft. DC Lee)
4. Medicine (ft. Ini Kamoze & True Masters)
5. Respect the Architect (ft. Bahamadia)
6. Keep Your Worries (ft. Angie Stone)
7. Plenty (ft. Erykah Badu)
8. State Of Clarity (ft. Common)
9. Stand Up (ft. Damian Marley)
10. This Is Art