23.2.10

Η Ελλάδα στο στόχαστρο της διεθνούς κριτικής



Waldorf: Greek music, very appropriate for the pigs!

Statler: Ah, the pigs are from Greece?

Waldorf: The pigs are greasy!

(The Muppet Show, 1978)


+Bonus

Dino & Stiv on Greek Rock & Roll (1985)



Dino & Stiv on Modern Greek Pop (1986)



(Dino Kovas & Stiv Hrnjak from Back Porch Video)

22.2.10

Νεολογισμοί

2013: Καθώς η τετραετής θητεία της κυβέρνησης πλησιάζει προς το τέλος της, αξίζει να ασχοληθούμε με ορισμένους νεολογισμούς που μπήκαν σταδιακά στην καθημερινότητά μας τα προηγούμενα χρόνια και γρήγορα καθιερώθηκαν.

βετεράνοι: Ο όρος «βετεράνοι» προτιμήθηκε από το Υπουργείο Απασχόλησης, Φροντίδας και Αγάπης έναντι του παλιότερου «συνταξιούχοι», που δημιουργούσε ψυχολογικά προβλήματα στους φέροντες την ιδιότητα αυτή, καθώς αισθάνονταν ξαφνικά τη ζωή τους να τελειώνει κι έπεφταν συχνά σε κατάθλιψη. Το στάτους του βετεράνου αποδίδεται αυτόματα με τη συμπλήρωση του 70ου έτους ζωής. Είναι η ηλικία από την οποία επιτρέπεται να αρχίζει κάποιος να σκέφτεται το ενδεχόμενο να αποσυρθεί από τη δουλειά του. Η διαδικασία με την οποία υπολογίζει κανείς την ακριβή ηλικία στην οποία αποκτά Προνόμιο Πλήρους Απόσυρσης (ΠΠΑ) απλοποιήθηκε με τη βοήθεια της τεχνογνωσίας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και υπολογίζεται πλέον για όλες τις κατηγορίες επαγγελματιών από τον τύπο:

όπου to το ημερολογιακό έτος έναρξης άσκησης επαγγέλματος, t το τρέχον ημερολογιακό έτος, D το δημοσιονομικό έλλειμμα (% του ΑΕΠ), F το εξωτερικό χρέος, g η αξία της μετοχής της Goldman Sachs στη Wall Street, x ο δείκτης του Χ.Α.Α., r η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου και h η σταθερά του Vlak. Για να μπορέσει κάποιος να κάνει χρήση του ΠΠΑ πρέπει να έχει συγκεντρώσει με τις εισφορές του σταδιακά ένα αξιόλογο ποσό, το οποίο ονομάζεται «εφάπαξ» και καταβάλλεται από τον αιτούντα στις αρμόδιες υπηρεσίες ως αποζημίωση. Η κυβέρνηση τιμώντας τις σοσιαλιστικές τις αρχές δήλωσε ότι το ύψος του Επιδόματος Απόσυρσης θα είναι κοινό για όλους σύμφωνα με τον Ν.6969/10 (γνωστό και ως Νόμο του Ελάχιστου Κοινού Παρονομαστή), έτσι ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο οι δικαιούχοι να τσακώνονται μεταξύ τους σαν τα μικρά παιδιά και να κάνουν ζήλιες ο ένας στον άλλο.

αιώνιοι συνταξιούχοι: Πρόκειται για μία από τις σοβαρότερες παθογένειες που κληρονόμησε η σημερινή κυβέρνηση από το προηγούμενο αποτυχημένο μοντέλο ασφάλισης και σχετίζεται άμεσα με τη δραματική άνοδο του δείκτη επιβίωσης. «Αιώνιοι συνταξιούχοι» ονομάζονται εκείνοι που, ο καθένας για διάφορους δικούς του προσωπικούς λόγους, δεν καταφέρνουν να αποδημήσουν μέσα στα προβλεπόμενα χρονικά όρια. Η κυβέρνηση προσπάθησε να βάλει μια τάξη στο ζήτημα αυτό ανακοινώνοντας ειδική ρύθμιση σύμφωνα με την οποία ο προνομιούχος «συνταξιούχος» της παλιάς εποχής χάνει αυτή την ιδιότητα μόλις ξεπεράσει το προσδόκιμο επιβίωσης. Λόγω των υπερβολικών αντιδράσεων που ακολούθησαν, δρομολογήθηκε Εθνικός Διάλογος από μηδενική βάση, όπου η κυβέρνηση σε ένδειξη διαλλακτικότητας υποχώρησε και άλλαξε τον νόμο. Πλέον η ιδιότητα του συνταξιούχου αφαιρείται μόλις ξεπεραστεί το όριο: προσδόκιμο επιβίωσης + 2 χρόνια.

εργασιούχοι: Αποτελεί την πλέον βολεμένη ομάδα εργαζομένων, που όλοι βρίζουν και όλοι θέλουν να γίνουν. Οι εργασιούχοι εξακολουθούν να διατηρούν ορισμένους αναχρονισμούς στους όρους απασχόλησής τους όπως ο 12ος μισθός, η δυνατότητα συνδικαλισμού και το διάλειμμα. Σύμφωνα με όλες τις αναφορές χαρακτηρίζονται από τεμπελιά, ελλιπή φαντασία, ανευθυνότητα, έλλειψη όρεξης για περιπέτεια, δυσπεψία και ποδάγρα. Πρόσφατες επιστημονικές έρευνες έδειξαν ότι κάθε φορά που ένας εργασιούχος σκέφτεται να ζητήσει αύξηση, ένα παιδί στον Τρίτο Κόσμο πεθαίνει.

χαρτζιλικιζόμενοι: Πρόκειται για την ανερχόμενη κυρίαρχη κατηγορία εργαζομένων. Οι χαρτζιλικιζόμενοι διαθέτουν μεγάλη κινητικότητα και έρχονται ανά άτακτα χρονικά διαστήματα σε συμφωνία με εργοδότες υπογράφοντας Σύμβαση Θελήματος. Η νέα αυτή μορφή σχέσεων εργασίας αποδεικνύεται ότι είναι και η πλέον δυναμική καθώς παρέχει επιπλέον κίνητρα παραγωγικότητας, ενώ αυξάνει την ανταγωνιστικότητα και την ευρηματικότητα των υπαλλήλων. Επιπλέον, κατά τη διαδικασία διαπραγμάτευσης του αντίτιμου της συνεργασίας υπεισέρχονται στοιχεία επαγγελματικής ευσυνειδησίας και κοινωνικού ελέγχου μεταξύ των δύο πλευρών: «Τι; Πάλι λεφτά θες; Και τα 50 που σου έδωσα στις αρχές του μήνα τι τα έκανες;»

τεστ δεξιοτήτων: Ο όρος αυτός προϋπήρχε, αλλά η χρήση του γενικεύτηκε πολύ πρόσφατα. Κάθε ενδιαφερόμενος για δουλειά καλείται πλέον να περάσει από ένα τεστ αξιολόγησης, εξεταζόμενος σε ερωτήματα όπως «δεν είναι σωστό να βάλουμε όλοι πλάτη στο έργο ανασυγκρότησης της οικονομίας μας;», «υπάρχουν αδιέξοδα στη δημοκρατία;», «έχει μεγαλύτερη σημασία τι κάνεις εσύ για την πατρίδα σου ή η πατρίδα σου για σένα;», μέσα από τα οποία καταμετράται ο βαθμός δεξιότητάς του και καταχωρείται στον ατομικό του Φάκελο Εργασίας. Η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων εξέφρασε αρχικά τις επιφυλάξεις της σχετικά με τους κινδύνους που απορρέουν από τη διαδικασία αυτή, γεγονός που προκάλεσε την άμεση απάντηση των εταιρειών που ανέλαβαν την υλοποίηση του έργου. Όπως εξήγησε αναλυτικά ο εκπρόσωπος του κονσόρτσιουμ των τριών υπεύθυνων εταιρειών (Siemens, Intracom, Vodafone) σε συνέντευξη τύπου, δεν υπάρχει κανένας απολύτως κίνδυνος διαρροής ή κακοδιαχείρισης των στοιχείων που συγκεντρώνονται: οι απαντήσεις ανάλογα με την υποκατηγορία του ερωτηματολογίου στην οποία ανήκουν αντιστοιχίζονται στους άξονες x'x (Εργατικότητα), y'y (Υπευθυνότητα), z'z (Νέος Πατριωτισμός) και το ακριβές στίγμα κάθε εξεταζόμενου απεικονίζεται σε τρισδιάστατη προβολή στον χώρο, ορατή μόνο σε όσους φορούν ειδικά γυαλιά.

Όπως εύστοχα σημείωσαν εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας σε κύρια άρθρα τους «δε γίνεται σε άλλες χώρες να πληρώνουν για να δουλέψουν κι εδώ να τα θέλουμε όλα δικά μας», «και τέλος πάντων δεν είναι δείγμα υγείας να βλέπεις νέους ανθρώπους με όλο το μέλλον μπροστά τους να σκέφτονται αν θα πάρουν σύνταξη». Με ιδιαίτερη ικανοποίηση διαπιστώθηκε η μνημειώδης ωριμότητα με την οποία οι έλληνες πολίτες ενέκριναν τα νέα μέτρα σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις των εταιρειών Fappa Research, VIP-RC και Pan Metron Ariston Analysis.

20.2.10

μικρά (11)

- Ο νεκρός δεδικαίωται α λα γκρεκ: από τα πρώτα ρεπορτάζ των ΜΜΕ διαπιστώνουμε ότι η κοινή γνώμη εξοργίστηκε με τους «αλβανούς κακοποιούς» και συγκλονίστηκε με το «θύμα βορειοηπειρώτικης καταγωγής».

- Διαβάζοντας διάφορα άρθρα και σχόλια τελευταίας εσοδείας γίνεται φανερό ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποτελεί τον αντίστοιχο Παπαδόπουλο του νεοφιλελεύθερου φαντασιακού: «Ένα ΔΝΤ μας χρειάζεται να βάλει μια τάξη».

10.2.10

μικρά (10): από συνεντεύξεις

- Ποια ήταν η πρώτη φορά που, παιδί ακόμα, στήσατε μια παράσταση;
- Ήταν στην Κατοχή, τόσο παλιά! Για κάποιο λόγο είχα μείνει μόνη μου στο σπίτι, προφανώς κάπου είχαν πεταχτεί για λίγο οι γονείς μου. Ξαφνικά χτυπάει το κουδούνι, ανοίγω και βλέπω έναν Ιταλό που άρχισε κάτι να μου λέει στα ιταλικά. Τον κοιτάω και λέω μέσα μου «αυτός είναι Μακαρονάς, εχθρός. Τι θα κάνω τώρα;». Του κάνω νόημα, κλείνω την πόρτα, τρέχω και βάζω τη ρεπούμπλικα του μπαμπά μου, παίρνω τη μαγκούρα του και φοράω και την καμπαρντίνα του που κρεμόταν πίσω. Μετά, ξανανοίγω την πόρτα και του λέω στα ελληνικά: «Άκου να σου πω, παλιομακαρονά. Εγώ είμαι ο Καλογερόπουλος και αν δεν φύγεις αμέσως, δεν σε βλέπω καλά». Ο άνθρωπος είδε ένα μεταμφιεσμένο πιτσιρίκι και σηκώθηκε κι έφυγε. Εγώ όμως ήμουν σίγουρη ότι τον έπεισα και τον φόβισα.
(Ξένια Καλογεροπούλου στο Ποντίκι, 04.02.10)

- Το «Νησί της Αφροδίτης» το είχε απορρίψει η λογοκρισία, εγώ ήμουν διαγραμμένος, ξέρεις πώς σώθηκε; Το ’59 όταν χαλάρωσαν κάπως τα πράγματα, μου είπε ο Μπορίς Πολεβόι, πρόεδρος της Ενωσης Συγγραφέων: «Φέρε το ίσως μπορεί να ανέβει». Το έδωσε στον Κομισαρζέφκσι, έναν πολύ δυνατό σκηνοθέτη τότε και πολύ έξυπνο. Υπήρχε στο Μάλι Τεάτρ η Βέρα Πασέναγια, σαν να λέμε η Κοτοπούλη της Ρωσίας, εβδομηντάρα τότε, δεν έβρισκε μεγάλο ρόλο να παίξει. Της λέει αυτός υπάρχει ένας ρόλος της μάνας ενός αγωνιστή της Κύπρου που παλεύει τον αγγλικό ιμπεριαλισμό. Το διάβασε αυτή και τρελάθηκε, αλλά πώς να ανέβει αφού εγώ ήμουν διαγραμμένος. Αυτή ήταν φίλη της γυναίκας του Χρουστσόφ, τον παίρνει λοιπόν απευθείας τηλέφωνο. Με το παιδιάστικο νάζι της μεγάλης πρωταγωνίστριας –τώρα σοβαρά σου μιλάω˙ μου τα διηγήθηκε η ίδια αργότερα– λέει: «Σύντροφε Νικήτα βρήκα επιτέλους και εγώ ένα έργο να παίξω η καημένη και δεν με αφήνουν», λες και ήταν η τελευταία της σειράς και μιλάμε τώρα για κλασική του ρωσικού θεάτρου. «Ποιος δεν σας αφήνει, πείτε μου ποιος, να τον σκίσω». «Να ο συγγραφέας είναι ένας Έλληνας πολιτικός πρόσφυγας που τον έχουν διαγράψει εκεί στην Τασκένδη, εγώ είμαι ηθοποιός, δεν τα καταλαβαίνω αυτά τα πράγματα». «Γιατί, τα καταλαβαίνω εγώ;», της λέει ο Χρουστσόφ (γέλια). «Παίχτε το έργο και όποιος σας μιλήσει να τον παραπέμπετε σε εμένα». Την άλλη μέρα με φωνάξανε στο Μάλι Τεάτρ να υπογράψω το συμβόλαιο και αρχίσανε τις πρόβες. Μέσα σε ένα μήνα ξαναέγινα ένδοξος. Το έργο έγινε θρίαμβος, έφτασε να παίζεται σε 170 θέατρα σε όλη τη Σοβιετική Ένωση. Με φωνάξανε ως υποψήφιο για το Βραβείο Λένιν, με τον όρο να δεχθώ την αποκήρυξη του Ζαχαριάδη ή αλλιώς να γίνω Σοβιετικός υπήκοος. Αρνήθηκα.
(Αλέξης Πάρνης στην Καθημερινή, 25.10.09)

- Τις φωνές σας με ποια κριτήρια τις επιλέγετε;
- Ποιες φωνές;
- Τους τραγουδιστές που συνεργάζεστε μαζί τους. Τι προσόντα πρέπει να έχουν;
- Ναι. Να τραγουδούν καλά και να μην έχουν τραγουδήσει ξανά, ως επί το πλείστον. Μοιάζω σαν αυτούς που κάνουν τους χολιγουντιανούς σκηνοθέτες, που συλλέγουν ηθοποιούς για τον Χριστό. Πρέπει να μην είναι γνωστοί. Δεν μου αρέσουν οι γνωστοί τραγουδιστές. Εκτός αν έχουν μία πολύ έντονη προσωπικότητα, όπως είναι η Μαρία Φαραντούρη. Ύστερα, να είναι ερωτικοί. Δηλαδή να έχουν έλξη. Από τη φύση τους. Και η άλλη δουλειά είναι δικιά μου, το πώς θα τραγουδήσουν. Και δεν θέλω να τραγουδήσουν μετά από εμένα άλλη μουσική. Είμαι λίγο-πολύ, όπως σας είπα, σαν τους χολιγουντιανους πράκτορες που ζητάνε ηθοποιούς για τον ρόλο του Χριστού. Υπογράφουν οι ηθοποιοί που θα παίξουν τον ρόλο του Χριστού ότι για δέκα, δεκαπέντε χρόνια μετά δεν πρόκειται να παίξουν στο σινεμά. Διότι δεν νοείται να παίζεις τον ρόλο του Χριστού και μετά να εμφανίζεσαι λατίνος εραστής ή γκάνγκστερ. Λοιπόν, το ίδιο κι εγώ. Δεν μου αρέσει να τραγουδάνε μετά από εμένα κατά τρόπο που δεν θα ήθελα.
- Εδώ θα 'θελα να σας θυμίσω το έργο σας «Ο οδοιπόρος, το μεθυσμένο κορίτσι και ο Αλκιβιάδης»...
- Α, εκεί είχαμε κάποιον Κύπριο!
- Τον Ευτύχιο Χατζηττοφή.
- Τον Χατζηττοφή! Αυτός ήταν πολύ σπουδαίο παιδί!
- Τι απέγινε;
- Αυτός δουλεύει στην Τράπεζα. Αυτός μ' αρέσει πάρα πολύ! Είναι σοβαρότατο παιδί και τραγουδάει εξαίσια. Και προπαντός τραγουδάει εξαίσια στο άλλο έργο μου, το «Χωρίον ο πόθος». Εκεί είναι σπουδαίος. Πιο σπουδαίος. Γιατί στο «Μεθυσμένο κορίτσι» ήταν ακόμη λιγάκι ανώριμος. Αλλά στο «Χωρίον ο πόθος» είναι έκτακτος. Αυτός έφυγε και παντρεύτηκε και, προς τιμήν του, δεν έκανε μετά τραγούδι και πήγε να δουλέψει στην Τράπεζα. Είναι υπάλληλος της Τραπέζης και μένει κάπου στο Μενίδι. Όχι, στο Κρανίδι. Πολύ σπουδαίο παιδί. Αυτός μ' αρέσει.
(Μάνος Χατζιδάκις στον Χρήστο Μακρή (1984), αναδημοσίευση στην Ελευθεροτυπία, 23.10.09)